NASZ PATRON- TYTUS DZIAŁYŃSKI

Tytus Działyński - hrabia, działacz polityczny, mecenas sztuki. Urodził się 24 grudnia 1796 r. w Poznaniu, zmarł w nocy z 11 na 12 kwietnia 1861 r. również w Poznaniu. Był synem Ksawerego (senatora-wojewody Księstwa Warszawskiego i Królestwa Polskiego) i Justyny z Dzieduszyckich.

Pierwsze nauki pobierał w domu, w latach 1807-1812 kształcił się w naukach humanistycznych w Berlinie i Paryżu, a 1813-1815 w szkole politechnicznej w Pradze. Po powrocie do kraju zajął się porządkowaniem rodzinnego księgozbioru i archiwum w Konarzewie, co obudziło w nim zainteresowanie źródłami historycznymi. Z tego okresu datuje się pasja kolekcjonowania rękopisów i starodruków, towarzysząca mu do końca życia. Od 1826rezydował w odziedziczonym Kórniku, gdzie przebudował zamek.

Jako jeden z pierwszych Wielkopolan zgłosił się do szeregów powstania listopadowego. Służył w 2. pułku strzelców konnych (jako podporucznik), w kwietniu 1831 przeszedł do sztabu wodza naczelnego, gdzie był jednym z adiutantów generała Skrzyneckiego. Ostatnie miesiące powstania (od sierpnia) spędził w sztabie korpusu generała Ramorino. Za udział w powstaniu został ukarany konfiskatą majątku; jakiś czas spędził w Galicji, mieszkał w Krakowie, Wysocku, Zarzeczu, później w majątku żony (Gryzeldy z Zamoyskich) w Oleszycach koło Jarosławia. W 1839 roku wygrał proces z rządem Prus o zwrot majątku i powrócił do Wielkopolski.

Uczestniczył w życiu politycznym Wielkiego Księstwa Poznańskiego. W latach 1841-1846 był posłem na sejm prowincjonalny. W okresie Wiosny Ludów organizował jazdę w powiecie poznańskim. Wycofał się z działań zbrojnych po konwencji jarosławieckiej, ale nie uniknął więzienia - spędził miesiąc w twierdzy poznańskiej.

W styczniu 1850 roku został wybrany deputowanym do parlamentu niemieckiego w Erfurcie, gdzie bez powodzenia występował przeciwko włączeniu Księstwa Poznańskiego do Związku Niemieckiego. Kilkakrotnie składał mandat do sejmu pruskiego, protestując przeciwko antypolskiej polityce Prus.

Od 1829 przez wiele lat wydawał źródła historyczne. Dzięki jego staraniom wydano m.in. Statut litewski (1841), Acta Tomiciana (1852 - 1869, osiem tomów), Źródłopisma do dziejów unii Korony Polskiej i W. Ks. Litewskiego (1856-1861, dwie części). W 1828 współzakładał Towarzystwo Przyjaciół Rolnictwa, Przemysłu i Oświaty, które jednak nie uzyskało zatwierdzenia władz pruskich.

Działał na rzecz utworzenia uniwersytetu w Poznaniu, jedną z sal swojego poznańskiego pałacu przeznaczył na publiczne odczyty z różnych dziedzin. Był jednym z twórców Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauki jego prezesem od 12 lutego 1858. Zakładał także poznańskie Towarzystwo Przemysłowe. W Kórniku utworzył znany park, w którym aklimatyzował wiele gatunków drzew i krzewów. Planował założenie w Kórniku uczelni rolniczej. Był założycielem biblioteki w Kórniku.

Zmarł nagle w Poznaniu, został pochowany w Kórniku. Z małżeństwa z Gryzeldą Celestyną Zamoyską (od 1825) miał jednego syna Jana oraz córki Elżbietę (po mężu Czartoryską), Jadwigę (po mężu Zamoyską), Marię (po mężu Grudzińską), Cecylię i Annę (po mężu Potocką).

.

.